سابقه و هدف: کلرهگزیدین بعنوان موثرترین  ماده در کمک به کنترل پلاک میکروبی  شناخته شده است. تعدادی از این دهانشویه حاوی الکل بوده که استفاده از آن را جهت بسیاری از بیماران بدلیل حساسیت مخاطی میسر نمی­سازد.دهانشویه بدون الکل می­تواند عوارض جانبی کمتری داشته؛ اثر بخشی متفاوتی را نیز به همراه داشته باشد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر کلرهگزیدین 12/0 درصد با و بدون الکل در مقایسه با کلرهگزیدین 2/0 درصد حاوی الکل بود.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی متقاطع و یک سو کور 16 داوطلب جهت بررسی  اثر ضد پلاک کلر هگزیدین 2/0 درصد حاوی الکل  در مقایسه با دو دهانشویه کلر هگزیدین  12/0 درصد با و بدون الکل و کنترل منفی (نرمال سالین) شرکت نمودند. پس از پروفیلاکسی  از آنها خواسته شد تا به مدت 4 روز از هیچ وسیله بهداشت دهان بجز دهانشویه مورد بررسی دو بار در روز استفاده ننمایند. بین استفاده از دهانشویه ها 10 روز فاصله تعیین گردید. داده­ها استخراج و با آزمون کروسکال والیس و دقیق فیشر مورد قضاوت آماری قرار گرفت.

یافته‌ها: هر سه دهانشویه بطور معنی داری  باعث رشد کمتر  پلاک در مقایسه با نرمال سالین شدند. (001/0P<)  ولی تفاوت
معنی­داری بین سه دهانشویه با وجود یا عدم وجود الکل مشاهده نگردید (02/0(P<

نتیجه‌گیری: به نظر می رسد استفاده از دهانشویه کلرهگزیدین 12/0 درصد بدون الکل اثراتی مشابه نوع الکلی دهانشویه دارد و می تواند در افراد دارای حساسیت مخاطی تجویز شود.