سابقه و هدف: پوسیدگی دندان از بیماری هایی است که شیوع بالا در جهان دارد. استفاده از مواد گیاهی برای پیشگیری و درمان این بیماری به دلایل مختلف از جمله افزایش مقاومت باکتری ها به آنتی بیوتیک ها، هزینه بالا و اثرات نامطلوب بعضی از مواد شیمیایی استفاده شده در دندانپزشکی مورد توجه قرار گرفته است. این مطالعه با هدف بررسی اثر اسانس گیاه شاه اسپرم بر روی استرپتوکوکوس موتانس، استرپتوکوکوس سالیواریوس و استرپتوکوکوس سانگوئینیس انجام شد

مواد و روش ها: در این تحقیق اندام هوایی گیاه شاه اسپرم به روش تقطیر با آب اسانس گیری شد، اثر ضد میکروبی اسانس در غلظت­های (12/5، 25، 50 و 100    µg/ml) مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی فعالیت ضد میکروبی اسانس از روش دیسک دیفیوژن استفاده شد.

یافته ها: بر اساس نتایج بدست آمده مشخص گردید اسانس گیاه شاه اسپرم بر علیه باکتری­های استرپتوکوکوس موتانس، استرپتوکوکوس سالیواریوس و استرپتوکوکوس سانگوییس در غلظت100  µg/ml موثر بود. این تاثیر در مقایسه با دهانشویه ایرشا بیشتر و در مقایسه با دو دهانشویه کلر هگزیدین و اورال کمتر بود ولی این  اختلاف معنی دار نبود. به عبارت دیگر اسانس شاه اسپرم در غلظت 100 µg/ml معادل با دو دهانشویه اورال بی و کلر هگزیدین موثر بود. این تاثیر در غلظتهای 50 و µg/ml 25  وجود داشت ولی در مقایسه با گروههای کنترل کمتر بود. در غلظت 12.5 µg/ml تاثیری دیده نشد.

نتیجه گیری: به نظر می رسد می توان از اسانس گیاه شاه اسپرم در غلظت 100  µg/ml در طراحی و تولید دهانشویه های آنتی باکتریال برای مطالعات بیشتر آزمایشگاهی و بالینی استفاده گردد.