سابقه و هدف : یکی از راههای بازیابی اطلاعات تخصصی از اینترنت، استفاده از ابزارهای کاوش است. به همین منظور، پژوهش حاضر با هدف مقایسه و ارزیابی موتورها و ابر موتورهای کاوش در بازیابی اطلاعات دندانپزشکی و سنجش میزان ربط مدارک بازیابی شده در آنها انجام شد.

مواد و روش­ها: این پژوهش ازدسته مطالعات پیمایشی- تطبیقی است، که جامعه پژوهش آن 5 موتور کاوش و 5 ابر موتور کاوش اصلی که در سایت www: Searchenginewatch.com، به عنوان پر استفاده ترین ابزارهای کاوش اینترنت معرفی شده بودند، در نظر گرفته شد. برای تعیین کلید واژه های حوزه دندانپزشکی از سر عنوان موضوعی پزشکی (MeSH: Medical Subject Heading) ویرایش 2010، استفاده شد. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، مشاهده مستقیم بود. جستجو با هر یک از اصطلاحات انتخابی حوزه دندانپزشکی در تک تک موتورهای کاوش انجام شد. 10 نتیجه اول بازیابی­ها، برای ارزیابی مانعیت و جامعیت انتخاب شدند. داده ها  و تحلیل­های آماری (توصیفی- استنباطی) با استفاده از نرم افزار Excell و  R نسخه 3.3.1 و SPSS نسخه 22 مورد تحلیل قرار گرفت.

یافته ها: موتور کاوش Yahoo ، بیشترین مدارک  دندانپزشکی (66درصد) را بازیابی کرد و رتبه نخست را به خود اختصاص داد. موتور کاوش Ask  با میزان (70درصد) مانعیت و (30درصد) جامعیت، بیشترین مدارک مرتبط را در حوزه دندانپزشکی بازیابی کرده است. در بین ابر موتورهای کاوش Clusty ، بیشترین مدارک  دندانپزشکی (47درصد) را بازیابی کرده است و رتبه نخست را به خود اختصاص داد. ابرموتور کاوش Clusty با میزان (66درصد) مانعیت و با میزان (33درصد) جامعیت بیشترین مدارک مرتبط را در حوزه دندانپزشکی بازیابی کرده است. در بازیابی اطلاعات دندانپزشکی، میان موتورها و ابرموتورهای جستجو در سطح معنی‌داری 5 درصد از لحاظ نسبت جامعیت تفاوت معنی‌دار و قابل توجهی وجود دارد و مقدار آماره آزمون  (R Software) از مقدار بحرانی بزرگتر است. لذا فرضیه تساوی نسبت ها رد می شو د

نتیجه گیری: با توجه به نتایج فوق در مجموع چنین نتیجه‌گیری می‌شود که ابرموتورها از قابلیتها و امکانات جستجوی مناسبی برخوردارند، از این رو جایگزین مناسبی برای موتورهای کاوش، و یا ابزار مناسبی برای جستجوی کاربران در حوزه موضوعی دندانپزشکی هستند.