شیوع سلولهای اتموئید اینفرااربیتال (سلول های هالر) در تصاویر سی تی اسکن بیماران بالای 6 سال

  دکتر روشنک غفاری ^1# دکتر مهناز شیخی ² دکتر حسین ضرابی ^{3 دکتر حامد صفی 4}

  - استادیار گروه آموزشی رادیولوژی دهان فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان

  2- دانشیار گروه آموزشی رادیولوژی دهان فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

  3- رادیولوژیست

  4- دندانپزشک

  خلاصه:

  سابقه و هدف: سلولهای هوایی اتموئید اینفرا اربیتال ( هالر) یک تنوع آناتومیکی است که ناشی از گسترش سلولهای هوایی سینوس اتموئید قدامی در کف اوربیت و در بالای سینوس ماگزیلاست. این تنوع آناتومیکی می تواند با بیماری های مختلفی مانند سینوزیت، کیست احتباسی، موکوسل و سردردها همراه باشد و سی تی اسکن به طور شایع برای تشخیص این سلول ها استفاده می شود. هدف از این مطالعه تعیین شیوع سلول های اتموئید اینفرا اوربیتال در تصاویر سی تی اسکن بیماران بالای 6 سال است.

  مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی 190 تصویر سی تی اسکن تهیه شده در یک کلینیک خصوصی شهر اصفهان در سال 1388 در مقطع کرونال متعلق به ( 91 زن و 99 مرد) جهت وجود سلول های هالر مورد بررسی قرار گرفتند متغیر های مورد بررسی شامل مشخصات فردی بیمار (جنس و سن)، وجود سلولهای هالر ، سمت مبتلا ، وجود سینوزیت، باریک شدن اینفاندیبلوم و کیست احتباسی در سمت مبتلا به سلول هالر بود.اطلاعات توسط نرم افزار آماری SPSS با آزمون کای – دومورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت .

  یافته‌ها: شیوع سلول های هالر در بیماران بالای 6 سال 6/11 درصد ( 1/12 درصد مردان و 11 درصد زنان) بوده و بین سلول هالر و جنس رابطه ای وجود نداشت. کمترین فراوانی این سلولها مربوط به گروههای سنی زیر 20 سال و بیشترین فراوانی در گروه سنی 50-41 سال با 1/24 درصد بود. 1/9 درصد از افراد واجد سلول هالر این سلول ها را به صورت متعدد و 9/90 درصد از افراد این سلول ها را به صورت منفرد نشان دادند که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود. درگیری یک طرفه ( 5/9%) از فرم دوطرفه ( 1/2%) بیشتر بوده و تفاوت معنی دار آماری بین طرف راست و چپ وجود داشت ) 05/0 (P < 10 نفر ( 5/45%) از افراد واجد سلول هالر دارای سابقه یا علائم سینوزیت بودند و کیست احتباسی در تصویر سی تی اسکن 3 نفر ( 6/13%) از افراد مبتلا به سلول هالر مشاهده گردید. 16 نفر ( 7/72%) از افراد واجد سلول هالر شواهد رادیوگرافی باریک شدن اینفاندیبولوم را نشان دادند .

  نتیجه گیری: با توجه به میزان شیوع سلول هالر، آگاهی دندانپزشکان جهت شناسایی تنوع آناتومیکی می تواند آنها را در جهت تشخیص افتراقی دردهای دهانی - صورتی که منشأ آن سینوس است یاری کند.

  کلید واژه‌ها: تنوعات آناتومی، سلول هالر، سینوزیت، کیست احتباسی

  وصول مقاله: 20/3/89 اصلاح نهایی: 22/4/89 پذیرش مقاله: 12/5/89